Vaviyen anahtar Nedir? Nasıl bağlanır?

Engin Günaydın' ın oynadığı Vaviyen filmini bilirsiniz.Orada olduğu gibi elektrikçiler için çoğu zaman problem olmuştur vaviyen anahtar bağlantısı.Öncelikle vaviyen anahtar nedir buna açıklık getirmek istiyorum.Hepimizin evlerinde genellikle bir hol yada dubleks tip dairelerde merdivenler bulunur.Vaviyen anahtar olmasaydı siz merdivenlerin başındayken anahtara basıp merdiven lambasını yakacak ama yukarıya çıktığınız zaman lambayı tekrar

söndüremeyecektiniz.Ya da aşağından başka birinin anahtara basıp tekrar söndürmesi gerecekti.İşte vaviyen de burada devreye giriyor.Merdivenin başlangıcına ve sonuna birer vaviyen anahtar bağlanıyor.Merdivenlere yönelip anahtara basıyor ve ışığı yakıyorsunuz.Yukarıya yada aşağıya indikten sonra ise tekrar oradaki anahtara basıp ışığı kapatıyorsunuz.

Okuyuculardan bazılarının vaviyen yerine hareket sensörü de olur dediğini duyar gibiyim ama sensörün sizi görmesi için çoğu zaman kırk takla atmanız gerekiyor.Özellikle bu sensörler tuvaletlerde kullanıldığı zaman insanı soytarıya çeviriyor adeta.

Peki bu vaviyen nasıl çalışıyor? İşte cevabı

Karşılıklı iki vaviyen anahtar var ve ortada gördüğümüz ise lamba oluyor.Girişteki R fazımız, Mp ise nötr oluyor.Bir de sigortamız var.Devrede lambadan başka alıcı olmadığından nötr direk lambaya bağlanmış.Faz ise sigortadan geçerek birinci vaviyene girmiş.Vaviyenler arası ise direkt iki kablo çekilmiş.Lambanın da bir ucu ikinci vaviyene bağlanıyor.

Şekle göre sizce şu an lamba yanıyor mu?

Bunu anlamak için nötr lambaya direkt bağlı olduğundan sadece fazı takip etmemiz yeterli olacaktır.Faza bakıldığında  birinci vaviyenden direkt geçip ikinci vaviyene geldiğini görüyoruz.Fazımız ikinci vaviyenden de geçip lambaya gidiyor ve lamba şu an yanıyor.Farzedelim ki birinci vaviyene bastık ve kontak konumu değişti.Vaviyenler arası boşta duran kablonun bu taraftaki ucuna faz bağlanmış olur.Ama ikinci vaviyenin konumu aynı ve fazın gittiği kablonun ucu boşta duruyor olacak ve lamba sönmüş olacak.Daha sonra ikinci vaviyene bastığımızda kontağı konum değiştirip lambaya faz gidecek ve lamba tekrar yanmış olacaktır.İşte vaviyen bu prensiple çalışır.

Yanda birinci yani fazın direkt bağlandığı vaviyeni görüyoruz.Alt taraftaki tek olan kısma fazı bağlıyoruz.Yan yana duran iki kırmızı kablo ise direkt ikinci vaviyene gidiyor.



Birinci vaviyenden gelen iki kırmızı kablo üst sağ sol farketmeksizin yan yana bağlanmış.Alttaki siyah kablo ise lambaya gidiyor.






İşte tuvalet kağından sonra çağın en büyük ikinci icadı vaviyen anahtarın hikayesi böyle.

Artık evinizin vaviyen anahtarlarında bir problem olduğunda kendiniz yenisini alıp bağlantıları rahatlıkla yapabilirsiniz.